Crimitivity

Na een bericht over creativiteit kan een artikel over criminologie natuurlijk niet uitblijven.

De definitie van Van Dale van criminologie is leer van de criminaliteit. Maar dat is niet het enige wat een criminoloog doet. Er wordt ook gekeken naar degene die het delict pleegt, wat de gevolgen daarvan zijn voor de samenleving en wat de reactie daarop is. Het is een multidisciplinaire gedragswetenschap die niet alleen naar een klein stukje van criminaliteit kijkt. Zo wordt in het recht wordt gekeken naar de letter der wet en het delict, in de psychologie wordt er vooral gekeken naar de persoon van de dader en in de sociologie naar de impact op de maatschappij. In de criminologie wordt met al deze aspecten rekening gehouden.

Op dit moment is er veel aandacht voor etnisch profileren door de politie. Hierbij controleert de politie mensen op basis van uiterlijk en afkomst. Een jonge donkere gast in een dure auto, dat is foute boel, zo wordt er geredeneerd. Vorige week vertelde één van de deelnemers van het programma Tot elkaar veroordeeld dat hij op zijn 20e een huis met zwembad en twee auto’s had. Daarna ging het bergafwaarts door drugsgebruik, zo vertelde hij. Zoveel dure bezittingen op zo’n jonge leeftijd, dat klinkt evengoed als foute boel en dit is een blanke man. Dat heeft dus niks met etniciteit te maken.

Een criminoloog kijkt met een objectieve blik naar dit onderwerp. Is het een nieuw fenomeen? Volgens mij niet. Waarom is er nu zoveel aandacht voor? Waarschijnlijk door de  filmpjes en berichten van Kenneth Vermeer en Typhoon. Wellicht ook door soortgelijke, maar met een slechte afloop, incidenten in Amerika. Waarom gebeurt het? Politieagenten kunnen niet iedereen aanhouden en maken een keuze op basis van kennis en ervaring. Blijkbaar speelt etniciteit daarbij een rol. Wat valt eraan te doen? Transparant maken waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. De persoon die aangehouden wordt, raakt geïrriteerd, waardoor de agent ook geïrriteerd raakt. Als de agent daar niet in meegaat en duidelijk maakt waarom die persoon gecontroleerd wordt, escaleert de situatie niet zo snel.

Het is wat kort door de bocht, maar dit is puur ter illustratie. Het is allemaal niet zo eenvoudig als de (populaire) media ons wil doen geloven, er komt zoveel bij kijken. Een criminoloog houdt daar allemaal rekening mee en het kan geen kwaad om daar als niet-criminoloog ook eens bij stil te staan.